دانش اکولوژیک سنتی مردم محلی از خواص دارویی گیاهان علفی و بوته‌ای در حوزه ایلگنه چای ارسباران

دانش سنتی بخشی از فرهنگ منحصر به فرد هر سرزمین است که در جهت سازگاری با شرایط محیطی از طریق تجربه حاصل شده است و به مرور به بخشی از فرهنگ اجتماعی و تولیدی آن جامعه تبدیل شده است. گیاه‌شناسی قومی، نزدیکترین روش ممکن برای مطالعه دانش مردم از کاربردهای متعدد گیاهانی است که آن‌ها را به کار می‌برند. این پژوهش با هدف بررسی دانش سنتی اکولوژیکی مردم محلی روستاهای جنگلی ارسباران درباره خواص دارویی گیاهان علفی و بوته‌ای موجود در این منطقه صورت گرفت. جامعه انسانی مورد مطالعه در تحقیق حاضر اهالی روستاهای دهستان‌های میشه‌پاره از شهرستان کلیبر و منجوان غربی از شهرستان خداآفرین می‌باشند. در این مطالعه که یک پژوهش گیاه قوم‌شناسی می‌باشد از ابزارهای پژوهش کیفی مانند مصاحبه‌های ساختار نیافته، نیمه ساختاریافته و مشاهده مشارکتی استفاده شده است. یافته‌ها به شیوه مقوله‌بندی تحلیل شد‌ه‌اند. در مجموع 46 گونه علفی و بوته‌ای از 20 خانواده گیاهی با استفاده‌های دارویی سنتی شناسایی شد. دانش مردم محلی در رابطه با این گیاهان دارویی شامل شناسایی گیاه، پراکنش محلی، فصل برداشت مناسب، کاربردهای دارویی، اندام خاص مورد استفاده، نحوه جمع‌آوری و نحوه استفاده می‌باشد. بیشتر گیاهان دارویی مورد استفاده از مراتع جمع‌آوری می‌شوند، اندام اصلی مورد استفاده آن‌ها برگ است، به صورت جوشانده و دم‌کرده مورد استفاده قرار می‌گیرند و برای درمان بیماری‌های چون سرماخوردگی، سرفه و عفونت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.